Nooit meer samen spelen
Nooit meer Muisje op de maan voorlezen
Nooit meer knuffelen
Nooit meer muziek luisteren
Nooit meer dansen
Nooit meer pasta eten, met rode saus en kaas
Nooit meer een high five/boks/mini-boks
Nooit meer een zoen
Nooit meer je aanstekelijke lach
Met deze woorden namen we op 6 mei 2016 afscheid van Maxine. Vandaag precies 2 jaar geleden. De veertien weken daarvoor stonden in het teken van intens genieten van de momenten die we nog met haar hadden waarbij we bewust kozen voor ‘leven toevoegen aan de dagen in plaats van dagen toevoegen aan het leven’. Ook dachten we in die periode aan haar onvermijdelijke afscheid. Vast stond dat we Maxine haar as na haar overlijden dichtbij ons wilden houden. Haar speciaal ontworpen urn staat inmiddels op haar altaartje in onze woonkamer.
Voor het definitieve afscheid kozen we voor de kleine aula in het crematorium. In een intieme setting namen we met onze familie en naaste vrienden de finale stap. Met deze speciale groep mensen, die ons tijdens de hele ziekteperiode hadden bijgestaan, kwamen we die middag het enorme parkeerterrein van het crematorium oprijden. Ik was nog vol van de dienst in het bos bij Villa Klein Heumen waar we, te midden van een enorme haag lieve mensen, in stijl stil stonden bij het leven van Maxine. Zij gaven ons de kracht om onze kleine ster weg te brengen.
Ons kleine, maar kleurrijke, gezelschap ‘verzoop’ een beetje op de grote, nog kale, vlakte voor het crematorium. Het groen dat zorgvuldig in rijen was aangeplant stak nog maar net boven de grond uit. Ik probeerde niet te denken, maar terwijl we met trage passen achter de verlengde Fiat 500 richting de ingang slenterden kwam het besef binnen dat we Maxine hier straks achter moesten laten. Dit was haar eindstation…
Samen met Jeroen en de beide opa’s droeg ik het kistje naar binnen. We werden subtiel welkom geheten door een jongeman. Hij straalde begrip en vertrouwen uit en ging ons voor naar de ruimte van ons laatste afscheid. Terwijl we de kleurrijke ruimte binnen liepen klonk het liedje ‘Sprookjes Bestaan’ uit de Efteling. Eén van de nummers die we hadden uitgezocht. “De zorgvuldig gekozen liedjes kwamen bij mij enorm binnen” vertelt medewerkster Sabine Boerboom – Kotter die de muziek tijdens het afscheid verzorgde. Bijna onzichtbaar was ze, maar zó belangrijk. De muziek die zij ten gehore bracht vertelde veel over Maxine en en bracht ons in de ‘juiste’ stemming. Als ik nu, vaak op een betekenisvol moment, een liedje hoor dat we toen geluisterd hebben voelt Maxine weer heel dichtbij. Sabine was onder de indruk van onze entree: “Wat een verbondenheid straalde dit gezelschap bij binnenkomst uit. De teksten die werden uitgesproken bevestigden dit. Daaruit klonk naast verdriet ook veel kracht.”
Kijk naar de maan, als zij zo mooi kan schijnen. Zullen de twijfels verdwijnen, sprookjes bestaan… (Uit: ‘Sprookjes Bestaan’, de Efteling)
“In de kerstvakantie eind 2015 waren we in de Efteling. Daar kregen onze meisjes de dvd van de Sprookjesboom-musical. Hierop staat ook het nummer ‘Sprookjes bestaan’. Toen we net wisten wat er met Maxine aan de hand was, wilden Amélie en Maxine, zoals altijd, de Sprookjesboom-musical zien, ik niet want door dit nummer werd ik zeer geraakt… Als sprookjes bestaan waarom moest dit jou en ons dan overkomen?” Zo begon Jeroen zijn afscheidsspeech voor onze dochter waarin hij vertelde hoe waardig Maxine haar ziekte had gedragen en hoe dapper ze afscheid van ons nam.
Hij omschreef de weg die we aflegden vanaf het moment van de diagnose; de moeilijke levensvragen en beslissingen die we voor ons meisje moesten nemen. Maar vooral de liefde die we daarvoor terugkregen en hoe ze ons bij de hand nam. “Wat heb je toch veel voor elkaar gekregen. Je hebt onbekenden van je laten houden, vriendschappen gesloten, aangehaald en verstevigd en een enorme verbondenheid gecreëerd!” Ook sprak hij over het laatste stukje en hoe Maxine zich voorbereidde op haar laatste reis. Ze liet daarin heel veel kracht zien en ging er op haar eigen wijze mee om tot het onvermijdelijke moment:
“Nadat je iedereen had gezien die je wilde zien zakte je steeds verder weg. In een ontspannen, intiem gezinsmoment deed ik toen het raam wat verder open. Amélie pakte nog eens je handje vast, mama zei dat je er nu wel doorheen zou passen en daar ging je… zo mooi… zo gracieus… zoals een echte dame hoort te doen!”
‘K ben klaar om op reis te gaan, aan de andere kant te staan. Voorbij de grens ik sluit m’n ogen, voor alles wat er komen gaat (Uit: ‘Breng me naar het water’, Marco Borsato)
Het hele gezelschap brak. Als een roedel wolven huilden we om het verlies van onze geliefde Maxine. Het was moeilijk om zowel mijn moeder als dochter te horen schreeuwen van verdriet. Ik wilde ze zo graag troosten, maar kon het niet. We konden alleen maar samen snikken, jammeren en snotteren, ons verbonden voelen door het verdriet. Deze saamhorigheid werd nog eens bevestigd tijdens een groepsknuffel om het kistje, versierd met de schilderingen van onze oudste dochter Amélie (en haar vriendinnetje) en bedekt door al onze handafdrukken. We droegen Maxine tot het laatst op onze handen. Sabine: “Wat mij altijd bij zal blijven is de manier waarop de kinderen afscheid namen van Maxine. Ze wilden de kist knuffelen en gaven er kusjes op. Erg ontroerend.”
If sadness is a color, then it’s blue just like your eyes (Uit: ‘Sadness’, Stash)
Na dit indrukwekkende samenzijn verlieten onze dierbaren de aula. Maar niet voordat iedereen Jeroen, mij en Amélie stevig hadden omhelsd. Door de tranen heen luisterde ik naar woorden van troost, steun, waardering die ik op dat moment zo nodig had; “we blijven jullie steunen”, “samen vinden we een nieuwe weg om door te gaan.”
Toen iedereen was vertrokken zaten alleen Jeroen en ik nog bij het kistje van ons meisje. Weer met ons drietjes, net als op 15 maart 2013 met ons pasgeboren meisje in het ziekenhuis. Op haar geboortekaartje stond ‘Onze kleine ster’. En nu, 37 maanden later was ze het al echt… Ik knuffelde de kist en bedankte haar dat ik haar moeder mocht zijn. ‘Tot weerziens’ fluisterde ik zachtjes.
Nothing you would take. Everything you gave. Hold me ’till I die. Meet you on the other side (Uit ‘Just Breathe’, Pearl Jam)
Later die middag begeleidde Jeroen Maxine naar de oven. Hij wilde bij haar zijn tot het laatste moment. Sabine stond hem bij. “Wat ben ik dankbaar dat ik een hele kleine, bescheiden bijdrage heb kunnen leveren aan dit afscheid.”
Geef een reactie