Deel 1: Een reis naar de impopulaire plekken van het bestaan

Als vluchtelingen, die gedwongen werden het land te verlaten, stonden we daar. ‘Ik wil niet’, vertelde ik tegen mijn lief. ‘Ik ook niet, maar we moeten’, was zijn antwoord. Na het ontvangen van het nieuws dat onze jongste dochter, Maxine, ongeneeslijk ziek bleek te zijn en we over niet al te lange tijd afscheid van haar moesten nemen, startte onze denkbeeldige reis. Een tocht naar de impopulaire plekken van het bestaan en een ongewenste bestemming waar we Maxine achter zouden moeten laten. Alles in mij wilde terug naar het oude leven waar we ons thuis en zorgeloos hadden gevoeld. Maar dat was onbereikbaar geworden. Afgesloten. Alsof een zware, logge deur was dichtgetrokken die met geen mogelijkheid meer te openen was. Dat toch proberen was als ingaan tegen de dood, zinloos en hopeloos vermoeiend. ‘Het lijkt wel een nachtmerrie waar je normaal gesproken zwetend uit ontwaakt’, hoorde ik mijzelf tegen mensen zeggen. Maar deze boze droom is voor altijd en levensecht…

‘Het lijkt wel een nachtmerrie waar je normaal gesproken zwetend uit ontwaakt’.

Afscheid nemen van ons kind en zusje, hoe moesten we dat doen? Een routekaart voor deze expeditie was er niet, wel een gouden tip. De kinderarts stuurde ons met de volgende woorden op pad: ‘Ga herinneringen maken en vraag je niet te veel af “waarom?” Jullie tijd is kostbaar.’ Ik was bang. Niet alleen voor alles wat komen ging. Ook dat ik het niet zou kunnen. ‘Je hoeft het niet alleen te doen’, vertelden goede vrienden. Dat stelde me enigszins gerust. Ik probeerde mijn angst te negeren en niet te veel te denken aan de bestemming, maar op weg te gaan. ‘Laten we er een onvergetelijke reis van maken’, zei ik. Er volgde al snel een “bucket list” met bovenaan: nog één keer samen met haar in de branding staan op een zonnige bestemming. Naast bijzondere hoogtepunten genoten we ook van de kleine dingen in het leven, zoals samen eten, spelen of een wandelingetje maken. Nu we terug kijken blijken dat grote dingen te zijn geweest.

‘Ga herinneringen maken en vraag je niet te veel af “waarom?” Jullie tijd is kostbaar.’

Als gezin waren we nog compleet en dat moest gevierd worden. Alles haalden we uit de kast voor onze twee meisjes, maar we waren ook eerlijk over onze bestemming. Zij verstonden de kunst van het “leven bij de dag” en gaven ons daarin een spoedcursus, simpelweg door goed naar ze te kijken. Ondanks alles straalden ze en dat gaf deze periode een bijzondere glans. Voor hen telde alleen “nu”. De vraag of er wel een morgen was voor Maxine duwde mij en ons telkens in datzelfde moment, waarvan ik de pure schoonheid kon ervaren zonder verwachtingen. We vormden een blok samen. Om te zorgen dat we niet onderuit zouden gaan hielden we elkaar stevig vast. Eenmaal op weg merkte ik dat we niet alleen waren. Massaal werden we aangemoedigd. Met bezoekjes, warme knuffels, telefoontjes, kaartjes en berichtjes. Ik merkte hoezeer we dat nodig hadden. Maar hoe bleef ik in contact met ál die mensen? Hoe kon ik verslag doen van onze tocht en tegelijkertijd laten weten wat we op dat moment nodig hadden?

Deel 2: De fluisterstem

Opeens, uit het niets, begon er een stem tegen mij te fluisteren. Niet van buiten, maar vanuit mijn wezen werd er tegen me gesproken. Zacht en tegelijkertijd zo helder. Hoewel ik nog niet eerder met haar kennis gemaakt had, voelde de stem vertrouwd.  Als een oude bekende die al die tijd in mij had gewoond en haar oor te luisteren had gelegd. Nu het nodig was kwam ze naar de oppervlakte. Ze gaf woorden aan de oergevoelens die ik bij mezelf bemerkte. ‘Je leeft in een parallel universum. Jouw hart lijkt gepantserd, je bent afgestompt en tegelijkertijd geniet je intens van je gezin.’ Ik wilde deze woorden tastbaar maken, gebruiken als houvast. Maar hoe? ‘Opschrijven’ zei de fluisterstem. Er is iets onmogelijks gebeurd, begon ik, ik geloof het zelf ook nog niet. Zinnen vormden zich als vanzelf op het scherm van mijn laptop. Het vastleggen van de toegefluisterde woorden bracht mij tot de kern van alles wat er mocht zijn. Dat deelde ik met onze helpers. Om ze te vertellen wat er in mij omging; een vertolking van universele gevoelens die moeders ervaren bij het naderende afscheid van hun kind. Mijn verhaal werd met liefde ontvangen. Door het tonen van mijn kwetsbaarheid zagen mensen mijn ondefinieerbare kracht die ik daardoor zelf ging voelen. De stem bleef me toefluisteren en ik stopte niet meer met schrijven. Met de verhalen werden herinneringen aan deze periode tastbaar. Zo maakte ik mensen deelgenoot van datgene wat wij onderweg meemaakten, zodat ze een stukje met ons mee konden gaan.

Nu het nodig was kwam ze naar de oppervlakte. Ze gaf woorden aan de oergevoelens die ik bij mezelf bemerkte.

De helpers reikten ons de dingen aan die we konden gebruiken tijdens onze reis. Een hand op onze schouder, gewenste afleiding, mooie gesprekken, lekker eten, drinken en cadeautjes. Van alles om te zorgen dat we onze ellende even vergaten of bemoedigende woorden om door te zetten. Sommigen liepen een poosje met ons mee, anderen bleven staan om ons op te vangen als we een stukje naar beneden vielen. De route werd steiler en steiler. Steeds moeizamer kwamen we de berg op. De hulp van onze omgeving werd intensiever om het vol te kunnen houden. Vrij plotseling kwamen we aan bij de ongewenste bestemming. De zon die ons tijdens de reis had verwarmd ging onder. Het lichaam van Maxine was zo ziek geworden dat ze het op deze plek moest achterlaten. Hoewel onervaren wisten we dat we haar los moesten laten en zij ons. Allemaal stegen we boven onszelf uit om het onmogelijke te doen. Met een verwoestende explosie veranderde zij in sterrenstof. Het stralende persoontje dat zij was schitterde nu boven ons en gaf een klein lichtpuntje in de duisternis die om ons heen was ontstaan.

Het stralende persoontje dat zij was schitterde nu boven ons en gaf een klein lichtpuntje in de duisternis die om ons heen was ontstaan.

Deel 3: Lichtpuntjes in donkere tijden

Er waren periodes dat het donker bleef. Dan kon het licht van onze kleine ster mijn hart niet bereiken. Onze reis was nu een zoektocht geworden met onbekende bestemming. Op wilskracht probeerden we een nieuwe weg te bereiken, maar deze leek onvindbaar. Door de kracht van de explosie waren wij als gezin allemaal aan een andere kant van de krater beland. We waren niet alleen Maxine en onszelf maar ook elkaar deels kwijt geraakt. De mist moest eerst optrekken voordat wij elkaar weer konden vinden en wisten hoe we samen verder moesten. Opnieuw begon de fluisterstem tegen me te praten. Intenser en krachtiger dan daarvoor. Alsof Maxine in de stem doorklonk. Niet alleen bracht ze verslag uit van mijn diepste rouw, ook begon ze mij de weg te wijzen. ‘Ergens zal er een nieuw, ander geluk voor je bestaan’, sprak ze me moed in. Ik voelde dat het er moest en zal zijn. Al wist ik niet hoe het eruit zou zien. En waar ik het kon vinden.

‘Ergens zal er een nieuw, ander geluk voor je bestaan’, sprak ze me moed in.

Het pad dat ik samen met mijn gezin op ben gegaan is zwaarder dan daarvoor, het gemis soms groter dan ikzelf. Tijdens de zoektocht verschijnt verdriet in vele gedaantes. Dan weer als machteloosheid, woede of angst. De volgende keer vermomt als huilbui of cynische opmerking. Gelukkig komen er ook vrolijke passanten voorbij die nieuwe lichtpuntjes veroorzaken; voorbijgangers die een stukje met ons meelopen, een knuffel geven of oprechte interesse tonen in hoe het nu echt met ons is. Familie en vrienden die koken, ons mee uit nemen of waarmee we samen kunnen huilen op verdrietige momenten. Wensen en herinneringen die we van mensen ontvangen en met wie we ongehinderd over Maxine kunnen praten.

‘Het is legitiem. Dit mag, nee móet verteld worden

Veel verlichting biedt het schrijven over de weg die we noodgedwongen zijn ingeslagen. Het geeft inzicht in het traject dat ik te gaan heb en wat ik onderweg en bij mezelf ervaar. Een tijd heb ik getwijfeld of ik deze verhalen wel mocht delen. Was de fluisterstem niet alleen voor mij bedoeld? Waren deze verhalen niet veel te heftig voor anderen om te lezen? Of is dit te belangrijk om voor mezelf te houden? De fluisterstem en mijn omgeving spraken me tegen: ‘Het is legitiem. Dit mag, nee móet verteld worden‘. Sindsdien gaat het verhaal van Maxine en het verslag van onze reis de wereld over. Om anderen op een toegankelijke manier kennis te laten maken met zware thema’s van het leven. Waarbij licht en donker hand in hand gaan.

Comments (1)

  1. Weer een mooi omschreven moeilijke en zware weg die je al hebt afgelegd en ook het besef dat er altijd moeilijke momenten zullen komen. Ik wens je veel sterkte om deze momenten met al je dierbaren te kunnen verwerken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *